Qîymeta Mal û Mulkê Însan Bi Qasî Du Tas Av e


Wextekê padîşahek hebu. Bi dewlemendîya xwe, di dinyayê de bi nav û deng bu. Padîşah di ku de biçuya, xezîna xwe jî, bi xwe re dibir. Dema însanan dihate li xezîna wî temaşe dikir pirr pê kêfxeş dibu û bi nêrîn û heyranîya mirovan zêde zêde mesud û bextîyar dibu.
Li der û dora vî hukumdarî gelek peya û zilamê wî hebun. Di nav wan mirovan de însanekî zana hebu û yekane dostê wî jî ew bu.
Rojekê pirsekê ji vî mirovê zana dike dibêje:
“Tu bi îlmê erd û esmanan mijul dibî. Li se rûyê erdê însanên padîşah jî, şervanên bi hêz û quwet jî tên bi te dişêwirin û li benda peyvek te ya bi xêr in. Niha ez fikrê mirovekî wek te meraq dikim. Gelo tu di derheqê hukumdarî û hebuna min de çi difikirî?”

Aqubeta Malê Dinyayê


Dibên li welatekî mirovekî çavbirçî ku çavê wî ji malê dinyayê têr nedibu dijiya. Roj bi roj malê wî zêde dibu lê qe çavê wî têr nedibu. Hed û hesabê mal û mulkê wî, qesr û qonaxên wî û xulam û xizmekarê wî tunebu.
Rojekê cîranekî wî dimre. Hê axa wî sar nebuye û tazîya wî ranebuye, destpêdike hemu ax û mal û mulkê vî cîranê xwe ji zarokên wî dikire. Lê çavê wî dîsa têr nabe. Malê wî çiqas zêde dibe, bêtir dixwaze.
Rojekê rojnameyekê dixwîne. Di rojnameyê de wuha dinivisîne:
“Kî 100 dolarî bide, heta ku kare bimeşe, ew ax yê wî ye.”

Tirsa Dilê Me


Rojekê alimek li kevîya golekê runiştî ye. Dinêre kûçikek ji tîna dike ku helaq bibe. Lê kûçik her cara ku nêzîkî avê dibe şûnda direve. Ev rewş bala vî alimî dikşîne û buyerê zêdetir temaşe dike. Dinêre ku kûçik dema tê ser avê sûretê xwe di avê de dibîne û ditirse, loma şûnda direve.
Dawîya dawîn kûçik êdî nikare îdare bike û xwe davêje avê. Ji bona ku êdî sûretê xwe di avê de nabîne têr avê vedixwe û ji avê derdikeve diçe.
Wê demê ev alim li ser vê bûyerê difikire û ji xwe re dibêje:
Ez, ji vê buyerê vîya hînbum:
“Di nava însan û daxwazên wî de pirr caran, tirsên ku di dilê xwe de mezin kirine dibe asteng. Eger însan wê tirsê ji dilê xwe derxîne,  digîhîje her daxwazên xwe.”